در دنیای امروز که تهدیدات سایبری روز‌به‌روز پیچیده‌تر می‌شوند، انتخاب راهکار مناسب برای تشخیص و پاسخ به تهدیدات امنیتی اهمیت ویژه‌ای دارد.
چه در یک سازمان کوچک و متوسط باشید یا در یک شرکت بزرگ با زیرساخت‌های گسترده، شناخت تفاوت میان EDR، XDR، MDR و NDR به شما کمک می‌کند تا سیستم امنیتی کارآمد و مقیاس‌پذیری طراحی کنید.
در این مقاله از پارس تدوین، به زبان ساده اما دقیق، به بررسی و مقایسه‌ی این چهار راهکار پیشرفته امنیت سایبری می‌پردازیم و در پایان به شما کمک می‌کنیم بفهمید کدام گزینه برای نیازهای خاص سازمانتان مناسب‌تر است.
EDR چیست؟ (Endpoint Detection and Response)
تعریف EDR سازمانی
EDR یا تشخیص و پاسخ نقطه پایانی (Endpoint Detection and Response) ابزاری است که برای محافظت از دستگاه‌های اندپوینت در برابر حملات پیچیده سایبری طراحی شده است.
اندپوینت‌ها شامل لپ‌تاپ‌ها، سرورها، رایانه‌های شخصی، تلفن‌های همراه، تبلت‌ها و حتی دستگاه‌های IoT هستند.
به بیان ساده، EDR نسل پیشرفته آنتی‌ویروس‌های سنتی (EPP) است که با استفاده از تحلیل رفتاری، هوش تهدیدات و نظارت مداوم، حملات ناشناخته را شناسایی و متوقف می‌کند.
EDR داده‌های مربوط به فعالیت سیستم، فرایندها، فایل‌ها و ارتباطات شبکه‌ای را به صورت Real-Time جمع‌آوری کرده و در صورت مشاهده رفتار مشکوک، هشدار ایجاد می‌کند.
قابلیت‌ها و ویژگی‌های اصلی EDR
راهکارهای EDR معمولاً شامل قابلیت‌های زیر هستند:
پایش مداوم نقاط پایانی و ثبت تمامی رویدادها
تحلیل رفتاری برای تشخیص فعالیت‌های غیرعادی
شکار تهدید (Threat Hunting) و بررسی دستی حوادث
اولویت‌بندی هشدارها برای کاهش خطای انسانی
ارائه پیشنهاد اصلاحی و خودکارسازی پاسخ به حوادث
پشتیبانی از تیم امنیتی با داده‌های قابل تحلیل و گزارش‌گیری دقیق
مزایای EDR برای سازمان‌ها
استفاده از EDR سازمانی به شما این مزایا را می‌دهد:
دید عمیق نسبت به آنچه در اندپوینت‌ها اتفاق می‌افتد
شناسایی سریع حملات بدون فایل و تهدیدات پایدار (APT)
کاهش زمان تشخیص و پاسخ (MTTD / MTTR)
امکان واکنش فوری از طریق قرنطینه، توقف پردازش یا حذف فایل مخرب
آمارها نشان می‌دهد بیش از ۷۰٪ نقض‌های امنیتی از طریق اندپوینت‌ها آغاز می‌شوند؛ بنابراین تقویت این لایه از دفاع، برای هر سازمانی حیاتی است.
محدودیت‌های EDR
در حالی که EDR چیست را فهمیدیم و مزایای آن واضح است، نباید فراموش کنیم که EDR تنها به داده‌های نقطه پایانی متکی است.
به‌عبارتی، اگر حمله از طریق ایمیل، شبکه یا فضای ابری صورت گیرد، EDR به‌تنهایی دید کاملی از زنجیره تهدید نخواهد داشت.
این محدودیت همان نقطه‌ای است که فناوری‌های پیشرفته‌تر مانند XDR وارد میدان می‌شوند.
XDR چیست؟ (Extended Detection and Response)
تعریف XDR سازمانی
XDR یا تشخیص و پاسخ گسترده (Extended Detection and Response) راهکاری جامع‌تر از EDR است که داده‌های امنیتی را از منابع مختلف سازمان مانند اندپوینت‌ها، شبکه‌ها، سرورها، سرویس‌های ابری و ایمیل‌ها جمع‌آوری می‌کند.
با یکپارچه‌سازی این داده‌ها، XDR تصویری ۳۶۰ درجه از وضعیت امنیتی سازمان ارائه می‌دهد و به تیم‌های امنیتی کمک می‌کند تا تهدیدات پنهان را سریع‌تر شناسایی و خنثی کنند.
به زبان ساده، XDR ترکیبی از EDR + NDR + SIEM با هوش مصنوعی پیشرفته است.
قابلیت‌های کلیدی XDR
جمع‌آوری تله‌متری از چندین دامنه (Endpoint، Network، Cloud، Email)
تحلیل خودکار داده‌ها با الگوریتم‌های یادگیری ماشین
شناسایی حملات زنجیره‌ای و پیچیده در سراسر زیرساخت
اولویت‌بندی هشدارها و حذف هشدارهای کاذب
ارائه داشبورد یکپارچه برای بررسی، شکار و پاسخ به تهدید
اجرای پاسخ خودکار (Automated Response) در چند دامنه هم‌زمان
چرا سازمان‌ها به XDR نیاز دارند؟
راهکارهای قدیمی مانند EDR یا آنتی‌ویروس‌های سنتی، فقط بخش کوچکی از پازل امنیتی را پوشش می‌دهند.
در حالی که مهاجمان از مسیرهای متعددی (شبکه، ایمیل، Cloud و حتی زنجیره تأمین) وارد می‌شوند، XDR این شکاف‌ها را پر می‌کند.
مزایای XDR سازمانی عبارت‌اند از:
کاهش حجم هشدارها و تمرکز بر تهدیدات واقعی
افزایش دید امنیتی و تحلیل جامع تهدیدات
کاهش هزینه کل مالکیت (TCO) به‌واسطه‌ی حذف ابزارهای جداگانه
تسریع پاسخ‌دهی تیم امنیتی با اتوماسیون و تحلیل هوشمند
مثال از XDR محصول ESET
برای نمونه، معرفی XDR محصول ESET نشان می‌دهد که چگونه این فناوری با ترکیب داده‌های EDR و شبکه، دید یکپارچه‌ای ایجاد می‌کند.
ESET XDR به تیم‌های امنیتی این امکان را می‌دهد تا تمام رخدادها را در یک کنسول مرکزی مشاهده و بررسی کنند و با کمک یادگیری ماشین، فعالیت‌های مشکوک را حتی قبل از وقوع حمله، شناسایی نمایند.
اگر به دنبال خرید XDR سازمانی هستید، راهکارهایی مثل ESET، Sophos و SentinelOne گزینه‌های قابل‌اعتمادی هستند.
چالش‌ها و ملاحظات پیاده‌سازی XDR
با وجود مزایای بسیار، XDR نیز نیازمند برنامه‌ریزی دقیق است:
برای استفاده مؤثر، باید داده‌های چندمنبعی به‌درستی پیکربندی و نرمال‌سازی شوند.
پیاده‌سازی XDR در سازمان‌های بزرگ ممکن است به مهارت فنی پیشرفته نیاز داشته باشد.
و نهایتاً، موفقیت XDR وابسته به کیفیت داده‌هایی است که از سیستم‌های دیگر دریافت می‌کند.
MDR چیست؟ (Managed Detection and Response)
تعریف MDR و کاربرد سازمانی
MDR مخفف Managed Detection and Response است و در واقع یک سرویس مدیریت شده امنیتی است که به سازمان‌ها امکان می‌دهد بدون ایجاد یک تیم امنیتی داخلی کامل، عملیات تشخیص و پاسخ به تهدیدات سایبری را به صورت ۲۴/۷ انجام دهند.
به زبان ساده، MDR ترکیبی از فناوری‌های پیشرفته مانند EDR یا XDR و نیروی انسانی متخصص است تا تهدیدات شناسایی‌شده را سریعاً تحلیل و پاسخ دهند.
سرویس MDR برای شرکت‌هایی که منابع محدود یا کمبود مهارت‌های امنیت سایبری دارند، بسیار مناسب است. ارائه‌دهنده MDR مسئول جمع‌آوری داده‌ها، شناسایی تهدیدات، اولویت‌بندی هشدارها و پاسخ به رخدادها است و سازمان می‌تواند بر عملیات اصلی کسب‌وکار خود تمرکز کند.
قابلیت‌ها و ویژگی‌های MDR
نظارت ۲۴ ساعته و تحلیل داده‌ها: پردازش میلیاردها رویداد امنیتی و حذف هشدارهای کاذب.
شکار فعال تهدیدات (Threat Hunting): یافتن تهدیدهای فعال قبل از تبدیل شدن به حمله.
مدیریت آسیب‌پذیری‌ها: شناسایی و اصلاح سریع نقاط ضعف در سرورها و اندپوینت‌ها.
پاسخ و مهار تهدیدات: محدود کردن اثر حملات قبل از گسترش آن در شبکه.
گزارش‌دهی و تحلیل عملیاتی: ارائه داشبورد و
- گزارش‌های تخصصی به تیم امنیتی سازمان.
مزایا و محدودیت‌ها
مزایا
کاهش نیاز به استخدام تیم امنیتی داخلی
کاهش زمان تشخیص و پاسخ به حملات
امنیت پیشرفته حتی برای سازمان‌های کوچک و متوسط
ترکیب هوش انسانی و فناوری برای پوشش تهدیدات پیچیده
محدودیت‌ها
تمرکز MDR بیشتر بر منابع مشخص (مثلاً اندپوینت‌ها و شبکه محدود) است
امکان شناسایی تهدیدات در مراحل ابتدایی حمله ممکن است بسته به سطح سرویس محدود باشد
سازمان باید به ارائه‌دهنده اعتماد کند و اطلاعات حساس شبکه را در اختیار آن قرار دهد
NDR چیست؟ (Network Detection and Response)
تعریف NDR و کاربرد سازمانی
NDR چیست؟
NDR یا تشخیص و پاسخ شبکه‌ای (Network Detection and Response) به نظارت و تحلیل ترافیک شبکه شمال به جنوب و شرق به غرب می‌پردازد.
در واقع، NDR تهدیدات و رفتارهای مشکوک را از طریق تجزیه و تحلیل رفتاری، یادگیری ماشینی و پایگاه داده تهدیدات شناسایی می‌کند و یک خط پایه از ترافیک عادی شبکه ایجاد می‌کند تا تغییرات غیرعادی سریع‌تر دیده شوند.
NDR معمولاً در کنار EDR و XDR به‌کار می‌رود تا یک دید امنیتی جامع از تمام زیرساخت‌ها ارائه شود.
این فناوری به خصوص برای شناسایی حملات جانبی، تهدیدات داخلی و نفوذهای پیشرفته شبکه کاربرد دارد.
قابلیت‌ها و ویژگی‌های NDR
نظارت و تحلیل ترافیک شبکه در تمام لایه‌ها
شناسایی فعالیت‌های غیرعادی و حملات بدون امضا
ادغام با EDR و SIEM برای ایجاد دید جامع امنیتی
- پایش بدون تأثیر بر عملکرد شبکه و دستگاه‌ها
مزایا و محدودیت‌ها
مزایا
دید امنیتی گسترده در سطح شبکه
شناسایی حملات پیشرفته و تهدیدات داخلی
افزایش اثربخشی EDR و XDR با دید شبکه‌ای
پایش منفعل بدون کاهش دسترس‌پذیری
محدودیت‌ها
حجم بالای داده‌ها ممکن است ذخیره‌سازی و تحلیل را هزینه‌بر کند
نیاز به مهارت فنی برای پیاده‌سازی و نگهداری
توانایی محدود در تحلیل تهدیدات خارج از شبکه بدون ادغام با سایر ابزارها
| سیستم امنیتی | عملکرد | مزایا | محدودیت‌ها |
|---|---|---|---|
| NDR | ترافیک شمال به جنوب و شرق به غرب (شبکه) را تجزیه‌وتحلیل می‌کند. یادگیری ماشینی، تجزیه‌وتحلیل رفتاری و پایگاه داده تهدید را برای شناسایی امضاهای حمله شناخته‌شده و همچنین فعالیت غیرعادی که ممکن است نشانگر حمله باشد، به کار می‌گیرد. یک خط پایه از الگوهای ترافیکی عادی ایجاد می‌کند. | با نظارت منفعلانه بر هر دستگاه در شبکه، بدون تأثیر بر عملکرد یا در دسترس بودن، دید امنیتی گسترده‌ای را فراهم می‌کند. با EDR و SIEM ادغام و تکمیل می‌شود تا یک رویکرد امنیتی جامع را به شرکت ارائه دهد. | ذخیره‌سازی داده‌های شبکه ممکن است هزینه‌بر باشد زیرا ممکن است حجم آن‌ها بیشتر از لاگ‌های برنامه‌ها یا هشدارهای EDR باشد. |
| EDR | نقاط پایانی یا دستگاه‌های کاربر نهایی را نظارت و تجزیه‌وتحلیل می‌کند. جستجو برای شاخص‌های حمله؛ از تجزیه‌وتحلیل رفتاری برای شناسایی الگوهایی استفاده می‌کند که ممکن است نشان‌دهنده رفتار مخرب یا مطابقت با تهدیدات شناخته‌شده در پایگاه داده باشد. ارسال هشدار و قابلیت ایزوله کردن دستگاه‌های تحت تأثیر. | دید امنیتی عمیق را با قابلیت‌های تشخیص قوی و لایه‌ای از دفاع در زیر فایروال‌ها، آنتی‌ویروس‌ها و ابزارهای دیگر فراهم می‌کند. | قابلیت ارائه شناختی درباره شبکه، ابر، سرورها و سایر عناصر سازمان را فراهم نمی‌کند. توانایی محدود در تشخیص الگوهای حمله جدید و حملات روز-صفر. قابلیت اعمال بر روی تمامی دستگاه‌های پایانه (مانند چاپگرها، تلفن‌های IP) قابل‌اجرا نیست. |
| XDR | داده‌ها را از منابع متفاوت، به‌طور بالقوه از جمله نقاط پایانی، سرورها، پیاده‌سازی ابری و شبکه‌ها جمع‌آوری می‌کند. به‌طور معمول شامل قابلیت‌های تجزیه‌وتحلیل ماشینی می‌شود. | به تیم‌های امنیتی امکان می‌دهد تا از طریق یک پنجره تکی به داده‌های تجمعی دسترسی پیدا کنند و به‌سرعت به تهدیدات پاسخ دهند. | ممکن است باعث ایجاد پیچیدگی در دستگاه امنیتی شود یا اثربخشی سایر ابزارهای امنیتی را به دلیل قفل شدن فروشنده و ادغام ناکافی کاهش دهد. |
| MDR | با استفاده از MDR، شرکت‌ها می‌توانند با کسری از هزینه ساخت یک برنامه داخلی، یک مرکز عملیات امنیتی کلید در دست (SOC) راه‌اندازی کنند. | تشخیص کاربران آسیب‌دیده و فعالیت‌های جانبی دیگر، اتوماسیون کارهای دستی، تشخیص مهاجم از طریق بررسی رفتاری و گزارش از رفتار حمله‌کننده، مهار سرورها و نقاط پایانی برای محدود کردن آسیب‌های احتمالی مهاجم. | قابلیت ارتباط تله‌متری تهدیدات از تمام دارایی‌های شبکه در ارائه‌های MDR محدود است، که توانایی تشخیص و پاسخ به تهدیدات در مراحل ابتدایی یک حمله را محدود می‌کند. |
کدام راهکار امنیتی برای سازمان شما مناسب است؟
EDR را انتخاب کنید اگر:
می‌خواهید نقاط پایانی خود را ایمن و تحلیل‌پذیر کنید
تیم امنیت داخلی دارید که بتواند هشدارها را مدیریت کند
به دنبال پایه‌ای برای ایجاد استراتژی امنیت سایبری هستید
MDR را انتخاب کنید اگر:
منابع یا مهارت داخلی محدود است
می‌خواهید بدون استخدام نیرو، خدمات SOC داشته باشید
می‌خواهید پوشش ۲۴/۷ و پاسخ سریع به تهدیدات داشته باشید
XDR را انتخاب کنید اگر:
می‌خواهید دید کامل از تمام زیرساخت‌ها (اندپوینت، شبکه، ابر) داشته باشید
نیاز به تحلیل و شکار تهدیدات پیچیده از یک کنسول واحد دارید
می‌خواهید زمان پاسخ به حملات کاهش یابد و هشدارها بهینه شود
NDR را انتخاب کنید اگر:
شبکه وسیع دارید و نیاز به دید دقیق بر ترافیک شمال-جنوب و شرق-غرب دارید
می‌خواهید تهدیدات داخلی و نفوذهای پیشرفته را شناسایی کنید
قصد دارید EDR/XDR خود را با دید شبکه‌ای تکمیل کنید
انتخاب بین EDR، XDR، MDR و NDR بستگی مستقیم به نیازهای سازمان و زیرساخت موجود دارد.
به طور خلاصه:
EDR پایه‌ای برای محافظت اندپوینت است
XDR دید جامع چندمنبعی ارائه می‌دهد
MDR سرویس مدیریت‌شده با نیروی انسانی متخصص است
NDR دید شبکه‌ای گسترده و پیشرفته ایجاد می‌کند
برای سازمان‌هایی که به دنبال یک راهکار کامل و مقیاس‌پذیر هستند، توصیه می‌کنیم ادغام XDR، NDR و یا بهره‌گیری از MDR با بستر EDR/XDR را در نظر بگیرند.
تماس با پارس تدوین
اگر می‌خواهید امنیت سازمان خود را به سطح پیشرفته برسانید و از آخرین تهدیدات محافظت شوید، هم‌اکنون با کارشناسان پارس تدوین تماس بگیرید تا راهکار متناسب با سازمان شما را معرفی کنیم.
مطالب مرتبط
تفاوت EDR و EDR Optimum کسپرسکی
کسپرسکی EDRبرنده بالاترین امتیاز درآزمایشاتSE Labsشد
EDR در برابر EPP قسمت اول
EDR در برابر EPP قسمت دوم
سوالات متداول
EDR چیست و چه کاربردی دارد؟
EDR یا Endpoint Detection and Response یک راهکار امنیتی است که بر نظارت و تحلیل نقاط پایانی مانند لپ‌تاپ‌ها، موبایل‌ها، سرورها و دستگاه‌های IoT تمرکز دارد.
EDR تهدیدات شناخته‌شده و ناشناخته را شناسایی کرده، هشدار می‌دهد و امکان ایزوله کردن و اصلاح وضعیت دستگاه‌ها را فراهم می‌کند. این ابزار پایه‌ای برای سازمان‌هایی است که می‌خواهند امنیت اندپوینت قوی داشته باشند و تیم داخلی قادر به مدیریت هشدارها باشد.
EDR، XDR، MDR و NDR چه تفاوت‌هایی دارند؟
EDR: نظارت و پاسخ در نقطه پایانی، مناسب تیم‌های داخلی
XDR: دید جامع از منابع مختلف و پاسخ یکپارچه به تهدیدات
MDR: سرویس مدیریت‌شده با نیروی انسانی متخصص، مناسب سازمان‌های دارای منابع محدود
NDR: نظارت و تحلیل شبکه برای شناسایی تهدیدات داخلی و پیشرفته
آیا می‌توان EDR، XDR، MDR و NDR را با هم ترکیب کرد؟
بله. بسیاری از سازمان‌ها از EDR یا XDR به همراه NDR و خدمات MDR استفاده می‌کنند تا یک راهکار امنیتی جامع و مقیاس‌پذیر ایجاد کنند. این ترکیب امکان تشخیص سریع، پاسخ به تهدیدات و پوشش کامل شبکه و اندپوینت‌ها را فراهم می‌کند
خرید XDR سازمانی و معرفی EDR سازمانی به چه صورت انجام می‌شود؟
شرکت‌های امنیتی مانند پارس تدوین خدماتی شامل معرفی EDR سازمانی و خرید XDR سازمانی ارائه می‌دهند که شامل نصب، پیکربندی، آموزش و ادغام با سایر ابزارها است. این خدمات به سازمان‌ها کمک می‌کند تا راهکار مناسب نیازهای خود را به‌صورت کامل و عملیاتی پیاده‌سازی کنند.
آیا فایروال‌های سوفوس قابلیت حفاظت در برابر تهدیدات پیشرفته روز صفر (Zero-Day) را دارند؟
بله، با استفاده از فناوری Sandstorm و IPS پیشرفته، تهدیدات ناشناخته شناسایی و مسدود می‌شوند.
