در واقع DLP یا data loss prevention، یک راه حل امنیت سایبری است که برای شناسایی و جلوگیری از نقض دادهها به کار میرود. از آنجا که DLP از استخراج دادههای حساس جلوگیری میکند، سازمانها از آن برای افزایش امنیت داخلی و رعایت قوانین و مقررات استفاده میکنند. data loss prevention (DLP) مجموعهای از فرآیندهایی است که برای اطمینان از عدم گم شدن، سوءاستفاده، نشت، نقض یا دسترسی غیرمجاز به دادههای حساس یک سازمان به کار میرود.
همچنین DLP به کسب وکارها این امکان را میدهد که هم نشت دادهها را شناسایی کنند و هم از انتقال غیرقانونی دادهها به خارج از سازمان و همچنین از بین رفتن ناخواسته دادههای حساس یا اطلاعات شخصی قابل شناسایی (PII) جلوگیری کنند. همچنین، از DLP برای کمک به امنیت دادهها و اطمینان از رعایت مقررات استفاده میشود. اصطلاحات data loss و data leakage prevention اغلب به جای یکدیگر استفاده میشوند، اما DLP security به سازمانها امکان دفاع در برابر هر دو مورد را میدهد.
این فناوری به کسب وکارها امکان میدهد:
DLP ترکیبی از افراد، فرآیندها و فناوریها است که با هدف شناسایی و جلوگیری از نشت دادههای حساس طراحی شده است. این راه حل از ابزارهایی مانند نرمافزار آنتیویروس، هوش مصنوعی و یادگیری ماشین برای شناسایی فعالیتهای مشکوک استفاده میکند. فرآیند شناسایی فعالیتها از طریق مقایسه محتوای دادهها با سیاستهای DLP سازمان شما صورت میگیرد. این سیاستها نحوه اشتراک گذاری و محافظت از دادهها را تعریف میکنند و اطمینان میدهند که دادهها بدون قرار گرفتن در معرض دسترسی غیرمجاز، به درستی مدیریت شوند. DLP از ترکیب شناسایی، طبقه بندی و اجرای سیاستها برای حفاظت از اطلاعات حساس استفاده میکند. این سیستم بر نظارت در طول چرخه عمر دادهها تمرکز دارد.
کشف و شناسایی
ابزارهای DLP شبکهها، نقاط انتهایی وفضای ذخیره سازی ابری را اسکن میکنند تا دادههای حساس را شناسایی و طبق قوانین و الگوهای از پیش تعریف شده طبقه بندی کنند.
نظارت
پس از شناسایی دادهها، راه حلهای DLP به طور مداوم نحوه دسترسی، انتقال و استفاده از دادههای حساس را نظارت میکنند و به مدیران در صورت مشاهده فعالیت مشکوک هشدار میدهند.
حفاظت
راهحلهای DLP مکانیزمهای حفاظتی مختلفی را پیادهسازی میکنند، مانند مسدود کردن انتقال دادههای غیرمجاز، رمزنگاری دادههای حساس و محدود کردن دسترسی به کاربران یا برنامههای خاص.
گزارشدهی
گزارشهای ارائه شده توسط راهحلهای DLP به طور بلادرنگ یا در فواصل زمانی مشخص، تطابق با مقررات را ثبت و مستند میکنند، به بهبود و تنظیم دقیق قوانین کمک میکنند و از بروز نشت داده در آینده جلوگیری میکنند.
Data Discovery and Classification: راه حلهای DLP دارای گزینههای پیکربندی برای شناسایی انواع خاصی از دادهها هستند، مانند PII، اطلاعات مالی یا مالکیت معنوی.
Policy Enforcement: در این ویژگی DLP administrators با تعریف دقیق قوانین و سیاستها، محدودیتهای دسترسی به دادهها را مشخص میکنند و تضمین میکنند که تنها افراد مجاز قادر به دسترسی به دادههای حساس و حیاتی باشند. این قوانین ممکن است شامل تعیین سطح دسترسی به انواع خاصی از دادهها باشد. علاوه بر این، در صورتی که دادههای حساس شناسایی شوند، اقدامات اصلاحی و پیشگیرانهای نیز تعیین میشود. این اقدامات میتوانند شامل هشدار به مدیران، رمزگذاری دادهها، جلوگیری از ارسال یا انتقال دادهها، یا حتی حذف دادههای نقض شده باشند. با اجرای صحیح این سیاستها، سازمانها میتوانند از دسترسی غیرمجاز به دادههای حساس جلوگیری کرده و امنیت اطلاعات خود را حفظ کنند.
Real–Time Monitoring and Alerts: نظارت مداوم بر سیستمها و فعالیتهای داده در زمان واقعی، به شناسایی سریع تهدیدات و نقضهای امنیتی کمک میکند. این سیستمها هرگونه فعالیت مشکوک را شناسایی کرده و هشدارهای فوری به کارکنان ارسال میکنند تا آنها بتوانند به سرعت اقدامات لازم را برای بررسی و مهار تهدیدات انجام دهند. این فرآیند به تیمهای امنیتی کمک میکند تا تهدیدات را به طور مؤثر شناسایی کرده و از نشت دادهها جلوگیری کنند.
Data Encryption: راه حلهای DLP قادرند قوانین رمزگذاری را برای محافظت از دادهها در هر دو حالت استراحت (دادههای ذخیرهشده) و در حال انتقال (دادههایی که در حال ارسال یا دریافت هستند) اعمال کنند. این راهحلها به طور پیشگیرانه دادههای حساس را شناسایی کرده و در صورت نقض سیاستهای امنیتی، آنها را رمزگذاری یا حتی حذف میکنند. این قابلیت کمک میکند تا از دسترسی غیرمجاز به دادهها جلوگیری شده و امنیت اطلاعات حساس حفظ شود، چه دادهها در سیستمهای داخلی سازمان ذخیره شوند و چه در حال انتقال به سایر نقاط باشند.
Incident Response: معمولاً DLP ابزارها و رویههایی را برای کمک به تحقیقات و پاسخ به حوادث امنیتی فراهم میکند، که به تیمهای امنیتی این امکان را میدهد تا به سرعت به نقضها واکنش نشان دهند و آسیبها را به حداقل برسانند.
دادهها، صرف نظر از محل ذخیره سازی آنها، همیشه در معرض تهدیدات امنیتی قرار دارند. به همین دلیل، حفاظت از اطلاعات به یکی از مهمترین و بحرانیترین اولویتهای سازمانها تبدیل شده است. دادهها نه تنها ارزش زیادی دارند بلکه میتوانند هدف حملات سایبری و نقض امنیتی قرار گیرند. هزینههای ناشی از نقض امنیت دادهها، بسیار بالاست و میتواند برای سازمانها عواقب مالی و قانونی سنگینی به دنبال داشته باشد. به ویژه، اطلاعات شناسایی شخصی (PII) که شامل دادههایی مانند شمارههای شناسایی، آدرسها، شماره تلفنها، ایمیلها و سایر اطلاعات خصوصی است، به دلیل ارزش بالایی که دارند، هدف اصلی هکرها و مجرمان سایبری قرار میگیرند. این نوع دادهها در صورت افشا شدن، میتواند برای افراد حقیقی و حتی سازمانها مشکلات جدی ایجاد کند. علاوه بر این، با توجه به پیچیدگیهای موجود، محافظت از دادهها در دنیای دیجیتال به طور فزایندهای دشوارتر میشود. دادههای یک سازمان ممکن است در فرمتهای مختلف، در مکانهای متعدد و توسط گروههای مختلفی از کاربران و نهادها دسترسی و ذخیره شوند. این مسأله نه تنها کار مدیریت دادهها را پیچیده میکند، بلکه خطر نقض امنیت را نیز افزایش میدهد. همچنین، هر مجموعه ای از دادهها ممکن است نیاز به رعایت مقررات خاص و متفاوتی داشته باشد. این مقررات میتوانند بسته به حساسیت دادهها یا قوانین حریم خصوصی که در سطح محلی یا بینالمللی لازم است اجرا شوند، متفاوت باشند. به عنوان مثال، دادههایی که در یک سازمان برای مشتریان جمعآوری میشود، ممکن است تحت قوانین حفاظت از دادهها مانند GDPR قرار گیرند که در صورت نقض آن، سازمان ممکن است با جریمههای سنگین مواجه شود. در این شرایط ، سیاستها و ابزارهای DLP به سازمانها کمک میکنند تا از دادههای خود در برابر انواع تهدیدات محافظت کنند. این ابزارها با نظارت مستمر و دقیق بر تمام بخشهای داده در سه وضعیت مختلف در حال استفاده، در حال انتقال و در حال استراحت ، به شناسایی و جلوگیری از هر گونه تهدید برای دادههای حساس کمک میکنند. به عبارت دیگر، این ابزارها اطمینان میدهند که دادهها در هر مرحله از پردازش، انتقال یا ذخیره سازی، به طور صحیح و مؤثر از نظر امنیتی محافظت میشوند. این امر نه تنها به حفظ حریم خصوصی و اطلاعات حساس کمک میکند بلکه از سازمان در برابر خطرات امنیتی و نقضهای احتمالی نیز دفاع مینماید. همچنین در دنیای امروز که دادهها نقشی کلیدی ایفا میکنند، DLP برای سازمانها در هر اندازهای ضروری است. از دیگر دلایل این اهمیت میتوان به موراد زیر اشاره کرد:
نمایش و مدیریت دادهها
DLP دیدگاهی جامع از دادههای حساس ارائه میدهد و به سازمانها کمک میکند تا بفهمند این دادهها کجا ذخیره شدهاند، چگونه در میان نقاط انتهایی و شبکهها جابهجا میشوند، چه کسانی به آنها دسترسی دارند و چگونه مورد استفاده قرار میگیرند. این شفافیت برای مدیریت مؤثر دادهها و کاهش ریسک بسیار حیاتی است.
رعایت مقررات
رعایت قوانین و مقررات یکی از اصلیترین دلایل استفاده از DLP است. قوانینی مانند GDPR و CCPA و همچنین استانداردهای مرتبط با صنایع تدابیر سختگیرانهای برای امنیت دادهها تعیین کردهاند. عدم رعایت این مقررات میتواند منجر به جریمههای سنگین شود. راه حلهای DLP به سازمانها کمک میکنند تا این الزامات را با مدیریت امن و مسئولانه دادههای حساس برآورده کنند.
جلوگیری از نقض دادهها
با پیشرفت روزافزون حملات سایبری، DLP به عنوان یک سد حیاتی برای پایش و جلوگیری از نشت احتمالی دادهها عمل میکند.DLP با شناسایی و کاهش ریسکها به صورت پیشگیرانه، به سازمانها کمک میکند از نقض دادههای پرهزینه و آسیبهای اعتباری جلوگیری کنند.
سازمانها معمولاً از DLP برای موارد زیر استفاده میکنند:
مزایای DLP با توانایی طبقه بندی و نظارت بر دادهها آغاز میشود و بهبود شفافیت کلی و کنترل مؤثر بر دادهها را به همراه دارد.
طبقه بندی و نظارت بر دادههای حساس
داشتن آگاهی کامل از نوع دادهها و نحوه استفاده آنها در سیستمهای دیجیتال سازمان، شناسایی دسترسیهای غیرمجاز به دادهها را تسهیل کرده و از سوءاستفاده از اطلاعات حساس جلوگیری میکند. طبقه بندی دادهها به معنای اعمال قواعدی برای شناسایی اطلاعات حساس و اجرای یک استراتژی امنیتی سازگار با مقررات است.
خودکارسازی طبقه بندی دادهها
طبقه بندی خودکار اطلاعاتی مانند زمان ایجاد یک سند، مکان ذخیره آن و نحوه اشتراک گذاری آن را جمعآوری میکند تا کیفیت طبقه بندی دادهها در سازمان بهبود یابد. راه حل DLP از این اطلاعات برای اجرای سیاست DLP استفاده میکند که به جلوگیری از اشتراک گذاری دادههای حساس با کاربران غیرمجاز کمک میکند.
نظارت بر دسترسی و استفاده از دادهها
برای مقابله با تهدیدات، ضروری است که نظارت دقیقی بر دسترسی به دادهها و نحوه استفاده از آنها داشته باشید. برای پیشگیری از نقضهای داخلی و کلاهبرداری، باید هویت دیجیتال کارکنان، تأمین کنندگان، پیمانکاران و شرکا را در شبکهها، برنامهها و دستگاهها مدیریت کنید. یکی از راهکارهای مؤثر در این زمینه، Role-based access controlاست که تضمین میکند فقط افرادی که نیاز به دسترسی دارند، به دادهها دسترسی پیدا کنند.
شناسایی و مسدود کردن فعالیتهای مشکوک
شما میتوانید راه حل DLP را به گونهای پیکربندی کنید که تمام دادههای در حال جریان در شبکه را به طور مداوم اسکن کند و از خروج غیرمجاز آنها جلوگیری کند. این ابزار میتواند ارسال اطلاعات حساس از طریق ایمیل، کپی شدن به دستگاههای قابل حمل مانند فلش درایوها یا حتی آپلود به سرویسهای ابری را تشخیص داده و مسدود کند. علاوه بر این، راه حلهای DLP میتوانند هشدارهایی را در زمان واقعی به تیم امنیتی ارسال کنند و فعالیتهای مشکوک را برای تحلیل بیشتر ثبت نمایند. این قابلیت نه تنها از نشت دادهها جلوگیری میکند، بلکه به بهبود وضعیت کلی امنیت سازمان و کاهش خطرات داخلی و خارجی کمک میکند.
رعایت مقررات
هر سازمان باید از استانداردها و قوانین مربوط به حفاظت از دادههای حساس خود پیروی کند. راهحل DLP امکانات گزارشدهی مورد نیاز برای ارزیابی رعایت مقررات را فراهم میکند که میتواند شامل برنامههای نگهداری دادهها و آموزشهای لازم برای کارکنان باشد.
بهبود شفافیت و کنترل
راه حل DLP به شما دیدگاه واضحی از دادههای حساس موجود در سازمان ارائه میدهد و به شما کمک میکند تا شناسایی کنید که چه کسی ممکن است این دادهها را به کاربران غیرمجاز ارسال کند. پس از شناسایی مشکلات، میتوانید تنظیمات اضافی اعمال کرده و با تحلیل دقیق دادهها و محتوا، اقدامات امنیتی سایبری و سیاستهای DLP را بهبود دهید.
سه نوع اصلی راه حل DLP وجود دارد که میتواند به شما در محافظت از دادههای حساس کمک کند، چه در حال استفاده، در حال انتقال یا در حالت ذخیره شده باشند:
Endpoint: این نوع DLP بر دادههای “در حال استفاده” نظارت میکند، از جمله دادههایی که روی دستگاههای انتهایی مانند لپتاپها، دسکتاپها، گوشیهای هوشمند یا تبلتها ذخیره یا از آنها استفاده میشود. Endpoint DLP میتواند اقداماتی مانند رمزگذاری، حذف یا قرنطینه کردن دادههای حساس را انجام دهد و استفاده از دستگاههای قابل حمل مانند فلشدرایوها یا سیدیها که ممکن است تهدیدهایی را وارد سیستم شما کنند یا دادهها را از آن خارج کنند، محدود کند. این نوع DLP همچنین قادر است از نشت دادهها از طریق ذخیره سازی محلی، چاپ، کپی یا انتقال آفلاین جلوگیری کند.
Network: این نوع از DLP ترافیک شبکه را نظارت کرده و دادههای “در حال حرکت” را فیلتر یا مسدود میکند، مانند شناسایی انتقال دادههایی که قوانین یا سیاستهای از پیش تعیینشده را نقض میکنند. Network DLP میتواند در حاشیه شبکه مانند فایروالها یا Proxyها، یا در داخل شبکه، مانند سوئیچها یا روترها، پیاده سازی شود. این نوع از DLP میتواند از نشت دادهها از طریق ایمیل، وب، فضای ابری یا برنامههای FTP جلوگیری کند.
Cloud: این نوع از DLP دادههای “در حالت ذخیره شده” یا به اشتراک گذاشته شده در فضای ابری را ایمن میکند، مانند برنامههای SaaS ، فضای ذخیره سازی ابری یا پلتفرمهای همکاری ابری. Cloud DLP میتواند دادهها را در فضای ابری اسکن و طبقه بندی کند، سیاستهای یکپارچهای را در سرویسهای مختلف ابری اعمال کرده و با سایر ابزارهای امنیتی مانند CASB یا راهحلهای IAM یکپارچه شود. Cloud DLP میتواند از نشت داده ها از طریق ایمیل ابری، اشتراک گذاری فایل یا رسانههای اجتماعی جلوگیری کند.
securing data in motion: فناوریهایی که در لبه (Edge) شبکه مستقر میشوند، نقش حیاتی در حفاظت از دادههای در حال انتقال ایفا میکنند. این فناوریها قادرند ترافیک شبکه را به صورت دقیق تجزیه و تحلیل کرده و به طور مداوم فعالیتهای مرتبط با انتقال دادهها را زیر نظر داشته باشند. این نظارت شامل شناسایی دادههای حساس ارسال شده است که ممکن است با سیاستهای امنیتی سازمان مغایرت داشته باشند یا در معرض خطر افشا قرار گیرند. این سیستمها میتوانند علاوه بر شناسایی، اقداماتی نظیر مسدود کردن ترافیک مشکوک، رمزگذاری دادههای حساس یا ارسال هشدارهای فوری به تیم امنیتی را انجام دهند. چنین رویکردی تضمین میکند که اطلاعات مهم و حساس سازمانی در طول فرآیند انتقال از امنیت کافی برخوردار باشند. همچنین، این فناوریها میتوانند پروتکلها و کانالهای ارتباطی مختلف را تحت نظر بگیرند تا مطمئن شوند که انتقال داده تنها از طریق مسیرهای مجاز انجام میشود و از روشهای غیرمجاز یا آسیبپذیر جلوگیری میشود. این نظارت دقیق به سازمانها کمک میکند تا از نشت اطلاعات، حملات سایبری و نفوذهای غیرمجاز به شبکه جلوگیری کرده و امنیت دادهها را حتی در پیچیده ترین سناریوها حفظ کنند.
Securing endpoints: سیستمهای مبتنی بر endpoint (endpoint-based) قادرند تمام فرآیندهای انتقال اطلاعات را بین کاربران و گروههای کاربران نظارت و کنترل کنند. این سیستمها به گونهای طراحی شدهاند که میتوانند ارتباطات مشکوک یا غیرمجاز را در زمان واقعی شناسایی و مسدود کنند. همچنین، در صورت شناسایی فعالیتهای ناخواسته، این سیستمها میتوانند به طور خودکار به کاربران هشدار دهند و بازخوردهای لازم را برای جلوگیری از بروز تهدیدات امنیتی در اختیار آنها قرار دهند. این فرآیند نه تنها به محافظت از دادههای حساس در سطح دستگاههای فردی کمک میکند، بلکه امنیت کلی سازمان را نیز تقویت میکنند.
Securing data at rest: سیاستهای کنترل دسترسی، رمزگذاری و نگهداری دادهها میتوانند از دادههای بایگانی شده سازمان محافظت کنند.
Securing data in use: برخی از سیستمهای DLP به طور ویژه قادرند فعالیتهای غیرمجاز کاربران را هنگام تعامل با دادهها شناسایی و نظارت کنند. این سیستمها میتوانند به طور دقیق هرگونه اقدام ناخواسته یا عمدی که ممکن است به نقض امنیت اطلاعات منجر شود، مانند کپی کردن، انتقال یا تغییر دادهها، را تشخیص دهند. بهعلاوه، این سیستمها قادرند هشدارهای فوری به مدیران یا کاربران ارسال کرده و از سوءاستفادههای احتمالی جلوگیری کنند. این نظارت مداوم بر دادههای در حال استفاده، امنیت اطلاعات حساس را در برابر تهدیدات داخلی، که ممکن است ناشی از اشتباهات انسانی یا رفتارهای عمدی کاربران باشد، تقویت میکند و از نشت دادهها یا دسترسی غیرمجاز جلوگیری مینماید.
Data identification: تشخیص اینکه آیا دادهها نیاز به محافظت دارند یا خیر، بخش مهمی از استراتژی امنیتی است. برای انجام این کار، ابتدا باید دادههای حساس شناسایی شوند. این فرآیند میتواند به صورت دستی انجام شود، به این معنی که قوانین خاصی برای شناسایی دادههای حساس و اعمال متا دیتا تعریف میشود. همچنین میتوان این کار را به طور خودکار و با استفاده از تکنیکهای پیشرفتهای مانند یادگیری ماشین انجام داد، که قادر به شناسایی الگوهای پیچیده در دادهها و تعریف آنها به عنوان دادههای حساس است. با استفاده از این روشها، سازمانها قادر خواهند بود تا دادههای حساس را به طور دقیق شناسایی کرده و آنها را از دادههای عمومی و غیرحساس جدا کنند. این شناسایی صحیح و دقیق، پایهای برای پیادهسازی سیاستهای امنیتی و حفاظت از دادهها در برابر تهدیدات و نقضهای امنیتی فراهم میآورد.
Data leak detection: راهحلهای DLP و سایر سیستمهای امنیتی مانند IDS ، IPS و SIEM میتوانند انتقال دادههایی که غیرعادی یا مشکوک هستند را شناسایی کنند. این راهحلها همچنین کارکنان امنیتی را از احتمال نشت دادهها مطلع میکنند.
Insider threats: هر شخصی که به سیستمهای سازمانی دسترسی دارد، به عنوان یک فرد داخلی شناخته میشود. این افراد میتوانند شامل کارکنان، کارکنان سابق، پیمانکاران و تأمینکنندگان باشند. افرادی که به دادههای حساس دسترسی دارند، ممکن است آنها را افشا، نابود یا سرقت کنند. DLP میتواند با ردیابی اطلاعات حساس درون شبکه، از ارسال، کپی یا نابودی غیرمجاز دادههای حساس جلوگیری کند.
External attacks: استخراج دادهها اغلب هدف نهایی حملات مختلف میباشد. حملات خارجی همچنین میتوانند منجر به از دست دادن دائمی دادهها یا تخریب آنها شوند، مانند حملات باجافزار که در آن دادههای داخلی رمزگذاری شده و غیرقابل دسترسی میشوند.DLP میتواند از موفقیت حملات مخرب در دسترسی یا رمزگذاری دادههای داخلی جلوگیری کند.
Accidental data exposure: افراد و کارکنان داخلی سازمان اغلب به طور غیرعمدی دادهها را افشا میکنند. به عنوان مثال، یک کارمند ممکن است ایمیلی که حاوی اطلاعات حساس است را بدون درک درست به فرد خارجی ارسال کند. مشابه با نحوهای که DLP میتواند از حملات داخلی جلوگیری کند، این سیستم میتواند افشای تصادفی دادهها را شناسایی و از آن جلوگیری کند.
AI data exposure: برنامههای هوش مصنوعی عمومی از ورودیهایی که دریافت میکنند برای گسترش مجموعه دادهها و آموزش مدلهای خود استفاده میکنند. این فرآیند میتواند باعث افشای دادهها یا در معرض دید قرار گرفتن آنها برای افراد خارجی در مراحل بعدی شود. علاوه بر این، ابزارهای هوش مصنوعی ممکن است با مقررات محافظت از دادهها که سازمانها ملزم به رعایت آنها هستند، سازگاری نداشته باشند و در صورتی که سازمانها دادههای خود را در این سیستمها بارگذاری کنند، ممکن است در خطر نقض قوانین و عدم تطابق با مقررات قرار بگیرند.
Regulatory violations: در صورتی که سازمانی تحت مقررات سختگیرانهای مانند مقررات عمومی حفاظت از دادهها (GDPR) یا سایر قوانین مربوط به حفظ حریم خصوصی و امنیت دادهها قرار داشته باشد، هرگونه افشا یا دسترسی غیرمجاز به دادهها میتواند به عنوان نقض قانونی محسوب شود. این نقضها نه تنها ممکن است منجر به جریمههای مالی سنگین و مجازاتهای قانونی برای سازمان شوند، بلکه اعتبار و شهرت سازمان را نیز تحت تأثیر قرار دهد. راهحلهای DLP با نظارت دقیق بر جریانهای داده و جلوگیری از افشای غیرمجاز، به سازمانها کمک میکنند تا خطر چنین نقضهایی را به حداقل برسانند و از رعایت قوانین و مقررات مربوط به حفاظت از دادهها اطمینان حاصل کنند. این سیستمها با شناسایی و مسدود کردن تهدیدات قبل از وقوع، از سازمان در برابر پیامدهای منفی ناشی از نقض مقررات محافظت میکنند و به حفظ اعتماد مشتریان و نهادهای نظارتی کمک مینمایند.