ویروس کامپیوتری چیست؟
ویروس کامپیوتری نوعی نرم‌افزار مخرب، بدافزار و یا کدی است که بین رایانه‌ها گسترش می‌یابد و به داده‌ها و نرم‌افزارها آسیب می‌رساند. هدف ویروس‌های کامپیوتری ایجاد اختلال در سیستم‌ها، ایجاد مشکلات عملیاتی بزرگ و منجر شدن به از دست رفتن یا نشت اطلاعات است. ویروس‌های کامپیوتری معمولاً به یک فایل اجرایی میزبان متصل می‌شوند و در نتیجه، کدهای مخرب آنها با باز کردن فایل اجرا می‌شوند. سپس این کد از طریق شبکه‌ها، درایوها، برنامه‌های اشتراک فایل یا پیوست‌های ایمیل آلوده از سند یا نرم‌افزار میزبان به سایر قسمت‌ها گسترش می‌یابد. ویروس‌های کامپیوتری انواع مختلفی دارند که هر یک با روش‌های خاصی به سیستم‌ها حمله میکنند. در ادامه به بررسی انواع این ویروس‌ها می‌پردازیم.
نشانه‌های رایج ویروس های کامپیوتری
نشانه‌های رایج آلوده شدن به ویروس‌ها شامل کاهش سرعت سیستم، ظهور پنجره‌های پاپ‌آپ مزاحم، اجرای خودکار برنامه‌ها و … است. در این حالت‌ها، ویروس‌ها منابع سیستم را مصرف کرده و باعث کند شدن عملکرد آن می‌شوند، همچنین ممکن است تبلیغات ناخواسته یا نرم‌افزارهای مخرب در پس‌زمینه سیستم اجرا شوند. علاوه بر این، برخی ویروس‌ها می‌توانند باعث کرش کردن یا هنگ کردن دستگاه، خروج ناگهانی از حساب‌های کاربری، و ارسال ایمیل‌های غیرمجاز از حساب‌های شخصی شوند. همچنین تغییرات غیرمنتظره در تنظیمات مرورگر، مانند تغییر صفحه اصلی یا اضافه شدن نوار ابزارهای مشکوک، از دیگر نشانه‌های آلوده شدن به ویروس‌ها هستند. این علائم می‌توانند به کاربر کمک کنند تا متوجه نفوذ یک ویروس به سیستم خود شوند.
انواع ویروس‌های کامپیوتری:
- Resident Virus
- Multipartite Virus
- Direct Action Virus
- Browser Hijacker
- Web Scripting Virus
- Boot Sector Virus
- Macro Virus
- Directory Virus
- Polymorphic Virus
- File Infector Virus
- Encrypted Virus
- Companion Virus
این نوع ویروس بدون همراهی یک فایل یا پوشه موجود نمی‌تواند زنده بماند. برای اینکه این ویروس‌ها آسیب وارد کنند، فایل یا پوشه‌ای که با آنها همراه است باید باز یا اجرا شود.
- Network Virus
- Nonresident Virus
- Stealth Virus
- Sparse Infector
- Spacefiller Virus
- FAT Virus
ویروس‌های کامپیوتری چگونه کار میکنند؟
ویروس‌های کامپیوتری برنامه‌های مخفی هستند که به فایل‌ها یا برنامه‌های دیگر می‌چسبند. در بیشتر موارد، هدف اصلی آنها تکثیر و گسترش سریع است. ویروس‌های کامپیوتری به‌عنوان برنامه‌های نرم‌افزاری مخرب طراحی شده‌اند که به منظور آلوده کردن برنامه‌های دیگر، آنها را به گونه‌ای تغییر می‌دهند. در این فرآیند، ویروس به یک فایل یا برنامه‌ی دیگر متصل می‌شود تا گسترش یابد. برخی ویروس‌ها با استفاده از روش‌های پنهان‌کاری مانند تغییر ظاهر خود یا رمزنگاری، از نرم‌افزارهای آنتی‌ویروس مخفی می‌مانند. زمانی که ویروس‌ها فعال می‌شوند، می‌توانند آسیب‌های جدی به سیستم وارد کنند. این آسیب‌ها شامل از بین بردن داده‌ها، خراب کردن فایل‌ها، کند کردن عملکرد سیستم و حتی خراب کردن کلی سیستم می‌شود. علاوه بر این، ویروس‌ها می‌توانند به راحتی از یک سیستم به سیستم دیگر منتقل شوند، به ویژه زمانی که کاربر به طور ناخواسته یا عمدی به گسترش ویروس کمک کند. این فرآیند می‌تواند تهدید جدی برای امنیت اطلاعات و عملکرد سیستم‌ها باشد.
چگونه از ورود ویروس‌های کامپیوتری به دستگاه‌های خود جلوگیری کنیم؟
برای جلوگیری از ورود ویروس‌ها به دستگاه‌های کامپیوتری، استفاده از یک آنتی‌ویروس معتبر، اجتناب از کلیک روی تبلیغات پاپ‌آپ، و اسکن پیوست‌های ایمیل مشکوک ضروری است. همچنین، بهتر است فایل‌های دانلودی را از منابع غیررسمی اسکن کرده و سیستم‌عامل و مرورگر خود را به روز نگه دارید. استفاده نکردن از نرم‌افزارهای کرک شده موجود در سایت های نامعتبر، انتخاب رمزهای عبور قوی و هوشیاری در مواجهه با فایل‌ها و نرم‌افزارهای مشکوک نیز از دیگر اقدامات حفاظتی هستند.
چه چیزی باعث ایجاد ویروس‌های کامپیوتری (Computer Viruses) می‌شود؟
ویروس‌های کامپیوتری برنامه‌هایی معمولی هستند، اما به جای ارائه منابع مفید، می‌توانند به دستگاه شما آسیب برسانند. ویروس‌های کامپیوتری معمولاً توسط هکرها با اهداف مختلفی ایجاد می‌شوند، از سرقت اطلاعات حساس تا ایجاد اختلال در سیستم‌ها. برخی از هکرها این برنامه‌های مخرب را برای تفریح یا به عنوان یک چالش ایجاد میکنند، در حالی که برخی دیگر اهداف شوم‌تری مانند کسب سود مالی یا جنگ سایبری دارند. هکرها ممکن است از نقاط ضعف موجود در سیستم‌عامل یا برنامه‌ها بهره‌برداری کرده و به منظور دستیابی به اهداف خود، دسترسی و کنترل غیرمجاز بر دستگاه کاربر را به دست آورند. برای اینکه یک عامل تهدید بتواند ویروسی را در دستگاه شما اجرا کند، باید شما اجرای آن را آغاز کنید. گاهی اوقات، مهاجم می‌تواند از طریق مرورگر یا به صورت از راه دور از طریق رایانه‌ای در شبکه دیگر، کد مخرب را اجرا کند. مرورگرهای مدرن دارای دفاع‌هایی در برابر اجرای کدهای محلی روی دستگاه هستند، اما نرم‌افزارهای جانبی نصب شده روی مرورگر ممکن است دارای آسیب‌پذیری‌هایی باشند که به ویروس‌ها اجازه می‌دهند به صورت محلی اجرا شوند.
